Lepidium meyenii که به عنوان گیاه ماکا شناخته می شود، گیاهی بومی متعلق به کشور پرو است. ماکا، به طور سنتی به عنوان یک محصول غذایی و به دلیل خواص دارویی آن در این کشور کشت می شده است. باور عموم در کشور پرو آن است که گیاه ماکا می تواند جهت درمان مشکلات ادراری، قوای جنسی و پروستات مورد استفاده قرار گیرد. به صورت سنتی از ماکا جهت بهبود باروری در زنان و مردان و نیز بهبود علائم یائسگی در زنان استفاده شده است.
- میل جنسی و سایر اختلالات
در مطالعه ای در بیمارستان بوستون آمریکا، اثر استفاده از پودر ماکا بر روی زنان و مردان دچار اختلال جنسی انجام شد. این بیماران عمدتا افرادی بودند که پس از مصرف داروهای ضد افسردگی کاهش شدیدی در میل جنسی خود احساس می کردند. این اختلالات شامل اختلال نعوظ در مردان ، کاهش تعداد ارگاسم در مردان و زنان و کاهش میل جنسی بودند. محققان دریافتند که استفاده از مکمل ماکا باعث بهبود قابل توجه در پارامتر های مربوط به اختلال جنسی در زنان و مردان شده است. بیماران از نظر عوارض گوارشی این مکمل را در طول دوره درمان به خوبی تحمل کردند(1) .
علاوه بر این در دو مطالعه به ترتیب بر روی 45 خانم و 113 آقا به ترتیب به طول 6 و 12 هفته، بهبود چشمگیری در افزایش میل جنسی مشاهده شد.
- افزایش تعداد و تقویت اسپرم در مایع جنسی
در مطالعه ای به طول 12 هفته بر روی 69 مرد در سال 2020 نشان داد استفاده از مکمل ماکا می تواند افزایش قابل توجهی در تعداد و تقویت اسپرم در مایع جنسی نسبت به گروه بدون دارو ایجاد کند(2) .
- ماکاتون، قرص انرژی زا برای ورزش
امروزه ورزشکاران و بدنسازان آمریکایی و اروپایی از ریشه ماکا به عنوان قرص انرژی زا برای ورزش های سنگین استفاده می کنند. تحقیقات علمی نیز توصیه به استفاده از این قرص برای ورزش بدنسازی می کنند. در مطالعه ای در انگلستان بر روی دوچرخه سواران ترایال نشان داد مصرف ماکا برای 14 روز به عنوان قرص انرژی زا برای ورزش دوچرخه سواری، می تواند باعث افزایش استقامت دوچرخه سواران در مسافتی به طول 40 کیلومتر شود (3).
- اثر بر درمان پروستات
مطالعات نشان داده اند که مکمل ماکا می تواند برای پیشگیری و درمان پروستات مفید واقع شود. پودر ماکا به علت ترکیبات ضد التهاب خود میتواند برای هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) و درمان پروستات بزرگ شده مفید باشد. در حقیقت، یافته های مطالعات حیوانی نشان می دهد که ماکا ممکن است به کاهش پروتئین های التهابی و مهار BPH و در نتیجه به درمان پروستات بزرگ شده کمک کند (4).
- کاهش علائم یائسگی
برخی از محققان معتقدند که استفاده از ماکا، علائم یائسگی زنان شامل گرگرفتگی، تعریق شبانه، افسردگی و خشکی واژن را کاهش می دهد. همچنین فعالیت جنسی را در دوران یائسگی و زنانی که هیسترکتومی کردهاند، بهبود میبخشد. این ادعاها با این باور مرتبط است که ماکا می تواند بر روی کاهش علایم یائسگی به دلیل افزایش سطح استروژن در این دسته از بیماران تاثیر گذار باشد.
در سال های اخیر، چندین آزمایش بالینی برای بررسی این ادعاها انجام شده است. محققان استرالیایی دریافتند استفاده دو عدد قرص روزانه از مکمل حاوی ماکا می تواند در کاهش علائم یائسگی همچون گرگرفتگی و تعریق شبانه موثر واقع شود (5). تحقیقات بعدی نشان دادند که استفاده از پودر ماکا در کاهش پارامتر های اضطراب و افسردگی در زنان مبتلا به یائسگی تاثیر چشمگیری دارد.
علاوه بر این، نشان داده شده است که استفاده از پودر ماکا در زنان، موجب افزایش سطح ترشح هورمونهای زنانه LH و FSH می گردد و نرخ بارداری و تولد نوزاد سالم را افزایش می دهد. البته این مطالعات در سطح حیوانی صورت گرفته است و می بایست مطالعات بیشتری در زمینه بالینی بر روی انسان انجام شود.
منابع
(1) Dording, C. M., Fisher, L., Papakostas, G., Farabaugh, A., Sonawalla, S., Fava, M., & Mischoulon, D. (2008). A double‐blind, randomized, pilot dose‐finding study of maca root (L. meyenii) for the management of SSRI‐induced sexual dysfunction. CNS neuroscience & therapeutics, 14(3), 182-191.
(2) Alcalde, A. M., & Rabasa, J. (2020). Does Lepidium meyenii (Maca) improve seminal quality?. Andrologia, 52(10), e13755.
(3) Stone, M., Ibarra, A., Roller, M., Zangara, A., & Stevenson, E. (2009). A pilot investigation into the effect of maca supplementation on physical activity and sexual desire in sportsmen. Journal of ethnopharmacology, 126(3), 574-576.
(4) Gasco, M., Villegas, L., Yucra, S., Rubio, J., & Gonzales, G. F. (2007). Dose–response effect of Red Maca (Lepidium meyenii) on benign prostatic hyperplasia induced by testosterone enanthate. Phytomedicine, 14(7-8), 460-464.
(5) Brooks, N. A., Wilcox, G., Walker, K. Z., Ashton, J. F., Cox, M. B., & Stojanovska, L. (2008). Beneficial effects of Lepidium meyenii (Maca) on psychological symptoms and measures of sexual dysfunction in postmenopausal women are not related to estrogen or androgen content. Menopause, 15(6), 1157-1162.
تهیه شده توسط:
دکتر عرفانه شایگان نیا
دکتر میلاد سعادت کیش