معرفی بهترین روش دور ریختن داروهای تاریخ گذشته
حتما برای شما هم اتفاق افتاده است که بخواهید داروهایی که دیگر نیازی به آنها ندارید را دور بریزید. تاریخ انقضاء داروها عمدتاً بر روی جعبه و یا بلیستر دارو درج میشود. پس از گذشت تاریخ انقضاء دارو، ماده موثره آنها ممکن است بی اثر شده و یا به مواد سمی تبدیل شود. بنابراین لازم است که تنها مطابق دستور پزشک به تهیه داروها اقدام کنید و از انبار کردن داروهایی که ضروری نیستند و مصرفی هم ندارند اجتناب ورزید. اما سوال اینجاست که بهترین روش دور ریختن دارو چیست؟
عوارض مصرف داروی تاریخ گذشته چیست؟
دفع نا صحیح داروهای تاریخ گذشته میتواند منجر به صدمات جبران ناپذیر و ناخواسته شود. به طور مثال استفاده از آنتی بیوتیک تتراسایکلین تاریخ گذشته میتواند منجر به نارسایی کلیه شود. برخی داروهای پروتئینی مانند انسولین نیز پس از تاریخ انقضاء بی اثر میشوند. علاوه بر این در دسترس بودن داروهای خوابآور و ترک اعتیاد میتواند احتمال سوء مصرف ناخواسته را دو چندان کند. بنابراین توصیه میشود در صورتی که زمان استفاده از این داروها تمام شده است بلافاصله دور ریخته شوند. طبق آمار سازمان غذا و داروی آمریکا، سالانه 50000 کودک خردسال در آمریکا، به دلیل مصرف دارو در غیاب والدین در اورژانس پذیرش می شوند.
سازمان غذا و داروی آمریکا توصیه کرده است که در صورتی که دوره مصرف داروهایی مانند متادون و اکسی کدون و دیازپام به اتمام رسیده است، جهت جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته سریعاً به داخل فاضلاب ریخته شوند.
کشورهای خارجی چه راه حلی برای دفع داروهای تاریخ گذشته دارند؟
در کشورهای اروپایی و آمریکایی چند روز در سال به روز ملی جمع آوری داروهای تاریخ گذشته اختصاص داده شده اند. در این روزها دولت با معرفی مکانهایی جهت حضور مردم، علاوه بر دریافت داروهای تاریخ گذشته و بلا مصرف از آنها، آموزشهایی در رابطه با مصرف صحیح دارو و بهترین شیوه دور ریختن دارو به مردم داده میشوند. سپس داروها به شرکتهای مخصوصی که وظیفه از بین بردن داروهای تاریخ گذشته را بر عهده دارند سپرده میشوند. داروها باید به نحوی دور ریخته شوند که کمترین آلودگی را به محیط زیست وارد نماید.
سالانه چندین تن دارو توسط این روش از مردم جمعآوری میشوند که باعث میشود از سوء مصرف بسیاری از این داروها جلوگیری شود.
در ایران چگونه داروهای تاریخ گذشته را دور بریزیم؟
متاسفانه در کشور ما همچنین سازوکاری برای دفع صحیح داروها وجود ندارد، بنابراین مردم باید از روش صحیح دور ریختن این داروها آگاه شوند.
اولین نکتهای که باید توجه داشته باشید این است که داروخانهها از طرف سازمان غذا و داروی ایران از دریافت داروهای مصرف نشده بیماران منع شده اند، زیرا به محض خروج دارو از داروخانه، شرایط نگهداری دارو از کنترل خارج شده و به همین علت سلامت داروی مرجوعی زیر سوال میرود. بنابراین با جلوگیری از ورود این دسته از داروها به داروخانه، اطمینان از داروهای تهیه شده از داروخانه بالا میرود.
بنابراین در ایران باید جهت دور ریختن داروهای تاریخ گذشته طبق پروتکل جهانی که توسط سازمان غذا و داروی ایران نیز ترجمه شده است عمل کنیم.
پروتکل جهانی دور ریختن داروهای تاریخ گذشته
جهت دور ریختن صحیح دارو، اول به بروشور یا جعبه دارو توجه کنید. بعضی از شرکتها در صورتی که داروی تولیدی آنها روش امحاء خاصی داشته باشد، در بروشور یا جعبه هایشان آن را ذکر میکنند.
اگر شرکت سازنده روش خاصی را ذکر نکرده بود، به روشی که در ادامه نشان خواهیم داد عمل میکنیم:
اول قرص و کپسول را بدون خرد کردن از بسته بندی اصلی جدا کرده و با کمی خاک یا تفاله چایی مخلوط کنید. بعد مجموعه را به ظرف پلاستیکی یا قوطی منتقل کرده و در آخر به درون کیسه زباله بیاندازید. اگر اطلاعات شخصی بر روی جعبه درج شده است نیز آن را مخدوش کنید.
شربتها و سوسپانسیونها نیز میتوانند به سادگی به داخل فاضلاب ریخته شوند و بطری آنها به داخل زبالهدان انداخته شود مگر اینکه شرکت سازنده روش دیگری جهت امحاء این دسته از داروها در نظر گرفته باشد.
همچنین اگر در مورد روش صحیح دور ریختن دارو سوالی داشتید میتوانید در این رابطه از دکتر داروساز در نزدیک ترین داروخانه محل زندگی خودتان سوال کنید.
تهیه شده توسط: دکتر میلاد سعادت کیش
واحد بازاریابی شرکت داروسازی رها