آنچه در این مطلب می خوانیم :
- کم خونی همولیتیک چیست؟
- علائم کم خونی همولیتیک چیست؟
- کم خونی همولیتیک چگونه تشخیص داده می شود؟
- چه چیزی باعث کم خونی همولیتیک می شود؟
- کم خونی همولیتیک چگونه درمان می شود؟
- اگر کم خونی همولیتیک درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
- کم‌خونی آپلاستیک چیست؟
- علائم کم خونی آپلاستیک چیست؟
- کم خونی آپلاستیک چگونه تشخیص داده می شود؟
- چه چیزی باعث کم خونی آپلاستیک می شود؟
- کم خونی آپلاستیک چگونه درمان می شود؟
- اگر کم خونی آپلاستیک درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
کم خونی همولیتیک یک بیماری خونی است که زمانی رخ می دهد که گلبول های قرمز شما سریعتر از جایگزین شدن آن ها از بین می روند. کم خونی همولیتیک می تواند به سرعت یا آهسته ایجاد شود و می تواند خفیف یا شدید باشد.
علائم شما ممکن است شامل خستگی، سرگیجه، ضعف و طحال یا کبد بزرگتر از حد طبیعی باشد.
برای تشخیص کم خونی همولیتیک، پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد و آزمایش خون را تجویز می کند. آزمایش‌های اضافی ممکن است شامل آزمایش ادرار، آزمایش مغز استخوان یا آزمایش‌های ژنتیکی باشد.
گلبول های قرمز خون در مغز استخوان، که بافت اسفنج مانندی در داخل استخوان های شما است، ایجاد می شوند. بدن شما معمولاً گلبول های قرمز قدیمی یا معیوب را در طحال یا سایر قسمت های بدن از طریق فرآیندی به نام همولیز از بین می برد. کم خونی همولیتیک زمانی رخ می دهد که تعداد گلبول های قرمز خون شما به دلیل همولیز زیاد در بدن، کم باشد. برخی از شرایطی که می توانند باعث شوند همولیز خیلی سریع یا زیاد اتفاق بیفتد، در ادامه ذکر شده است : شرایط خود ایمنی، نارسایی مغز استخوان، عوارض ناشی از تزریق خون، عفونت ها، بیماری های خونی ارثی مانند بیماری سلول های داسی شکل یا تالاسمی و برخی داروها.
اگر کم خونی همولیتیک خفیف دارید، ممکن است علائمی نداشته و نیاز به درمان نداشته باشید. کم خونی همولیتیک اغلب قابل درمان یا مدیریت است. درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشد: انتقال خون، دارو درمانی، جراحی برای برداشتن طحال، پیوند خون و مغز استخوان. اگر کم خونی همولیتیک شما ناشی از داروها یا بیماری های دیگر باشد، پزشک ممکن است درمان شما را برای کنترل یا توقف کم خونی همولیتیک، تغییر دهد.
افرادی که کم خونی همولیتیک خفیف دارند ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند. کم خونی همولیتیک شدید که درمان یا مدیریت نشود، می تواند باعث نامنظم شدن ریتم قلب، قلب بزرگتر از حد طبیعی و نارسایی قلبی در صورت شدید شدن کم خونی شود.
کم خونی آپلاستیک یا نارسایی مغز استخوان یک بیماری خونی نادر اما جدی است که زمانی رخ می دهد که مغز استخوان شما نتواند به اندازه کافی سلول های خونی جدید بسازد تا بدن شما به طور طبیعی کار کند. می تواند به سرعت یا آهسته ایجاد شود و می تواند خفیف یا جدی باشد. در حال حاضر هیچ راهی برای پیشگیری از کم خونی آپلاستیک وجود ندارد.
خستگی، عفونت هایی طولانی مدت و کبودی یا خونریزی.
برای تشخیص کم خونی آپلاستیک، پزشک آزمایشاتی را برای بررسی اینکه آیا تعداد سلول های شما در مغز استخوان و خون شما کم است یا خیر، تجویز می کند.
کم خونی آپلاستیک در اثر آسیب به سلول های بنیادی داخل مغز استخوان، که بافت اسفنج مانندی در استخوان های شما است، ایجاد می شود. بسیاری از بیماری ها و شرایط می توانند به سلول های بنیادی مغز استخوان آسیب برسانند. در نتیجه، مغز استخوان گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت های کمتری تولید می کند.
شایع ترین علت آسیب مغز استخوان ناشی از حمله سیستم ایمنی بدن و تخریب سلول های بنیادی در مغز استخوان است. این یک نوع بیماری خود ایمنی است، بیماری که باعث می شود بدن به خود حمله کند. سایر علل کم خونی آپلاستیک شامل برخی داروها مانند داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی و قرار گرفتن در معرض سموم یا مواد شیمیایی موجود در محیط است. همچنین این بیماری در موارد نادر ممکن است وراثتی باشد.
درمان های کم خونی آپلاستیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پیوند خون و مغز استخوان، که ممکن است در برخی افراد کم خونی آپلاستیک را درمان کند.
- انتقال خون
- داروهایی برای جلوگیری از تخریب سلول های بنیادی در مغز استخوان توسط سیستم ایمنی بدن
- داروهایی برای کمک به بدن در ساخت سلول های خونی جدید
- حذف یا دور ماندن از سموم در محیط خود
کم خونی آپلاستیک می تواند خطر عوارضی مانند خونریزی، لوسمی یا سایر بیماری های خونی جدی را افزایش دهد. بدون درمان، کم خونی آپلاستیک می تواند به شرایط پزشکی جدی مانند ضربان قلب نامنظم و نارسایی قلبی منجر شود.
- Reference :
- NIH; National Heart, Lung, and Blood Institute.
- تهیه کننده : دکتر آناهیتا سعیدی
داروساز و مدیکال ادوایزر شرکت داروسازی رها