اسپری بینی دکوسالین

اسپری بینی دکوسالین® 0.65 درصد  
Decosalin® 0.65% Nasal Spray
 
اولین شکل داروئی اسپری بینی از سدیم کلراید در سال 1970 طراحی شد.
سدیم کلراید تحت عنوان سالین، یک عامل مرطوب کننده ایمن و مؤثر است که به هر اندازه که لازم باشد بدون داشتن عارضه جانبی می‌توان از آن استفاده کرد.
شستشوی بینی با سالین یک راه ساده برای درمان اختلالات بینی از جمله Atrophic rhinitis، Rhino sinusitis، Allergic rhinitis  و نوزادان مبتلا به مشکلات بینی و افرادی که جراحی آندوسکوپیک سینوس انجام داده اند، می‌باشد.

 موارد مصرف متعددی برای آن مطرح می‌شود:
•    مرطوب کننده: در شرایطی که مخاط بینی مستعد خشک شدن است، از جمله آب و هوای خشک داخل هواپیما و مکان‌های خشک.
•    آلرژی و احتقان: به عنوان تمیز کننده، مرطوب کننده و روان کردن مایع مخاط.
•    در مواردی که داروها باعث خشکی بینی شده‌اند.
•    در موارد خونریزی بینی به عنوان پاک کننده و مرطوب کننده.
•     در جراحی‌های بینی به عنوان شستشو دهنده و مرطوب کننده.
•    تمیز‌کردن بینی نوزادان و کودکانی که هنوز داروئی برای آن‌ها قابل تجویز نمی‌باشد.
•    اسپری سالین بهترین گزینه برای افرادی می‌باشد که مبتلا به احتقان و گرفتگی بینی هستند و لازم است بدون دارو، مجاری و سینوس‌های بینی را تمیز نمایند.

مکانیسم اثر:
مخاط بینی یکی از اولین خطوط دفاعی بدن در برابر ارگانیسم‌های مهاجم محسوب می‌شود.
مخاط شامل یک لایه مایع و یک لایه سطحی‌تر ژل مانند است. عوامل خارجی از جمله باکتری‌ها، قارچ‌ها و عوامل آلرژن در مخاط به دام می‌افتند. مژک‌ها از اپیتلیوم دیواره بینی بر روی لایه ژل مانند بیرون زده و مخاط را به طرف عقب بینی (نازوفارنکس)، جایی که می‌تواند بلعیده شود، می‌راند.
شستشوی بینی ممکن است این حرکت مخاط به طرف نازوفارنکس را تسهیل کرده و بهبود بخشد.
بیماران اغلب گزارش کرده‌اند که شستشوی تحت فشار مؤثرتر از شستشوی ملایم بینی است. بدین طریق ویسکوزیته ترشحات غلیظ کاهش یافته و پاکسازی مخاط بهتر انجام می‌شود.
مخاط بینی شامل بسیاری از مدیاتورهای التهابی از جمله هیستامین، پروستاگلاندین‌ها و لوکوترین‌ها است که این عوامل از مخاط جدا شده و متعاقب التهاب، غلظت آن‌ها افزایش می‌یابد. شستشوی بینی در برطرف کردن این عوامل التهابی نیز مؤثر است.

 انواع محلول‌های سالین:
محلول‌های سالین به انواع ایزوتونیک، هیپوتونیک، هیپرتونیک، بافره و غیر بافره تقسیم‌بندی می‌شوند که این محلول‌ها همراه یا بدون پرزرواتیو می‌باشند.
فراورده‌هائی که برای شستشوی بینی در بازار موجود است شامل پودرهائی است که بصورت ready_to_use و یا محلول‌هائی است که حاوی پرزرواتیو می‌باشد .هیچگونه مطالعه‌ای که به وضوح برتر بودن هر یک از این محلول‌ها را بیان کرده باشد، تا بحال انجام نشده است. از آنجائی که حفره بینی پر از میکروارگانیسم‌های مختلف است، استریل بودن و کنترل باکتری‌های فراورده هم مهم است. محلول ایزوتونیک و هیپوتونیک فرکانس ضربات مژک‌ها را کم نمی‌کند، اما با محلول‌های هیپرتونیک 3% و 7% حرکات مژک‌ها متوقف می‌شود. محلول هیپرتونیک سالین ویسکوزیته مخاط را کم می‌کند و محلول ایزوتونیک این عمل را بدون اینکه هیچگونه اثری بر روی فرکانس حرکت مژک‌های داخل بینی داشته باشد، انجام می‌دهد. این نوع محلول‌ها برای شستشوی بینی یا لاواژ مناسب‌تر از سایر انواع آن می‌باشند .بطور خلاصه سالین در بهبود کلیرانس مخاط، کاهش ادم مخاطی، کاهش مدیاتورهای التهابی، پاکسازی مکانیکی خشکی‌های بینی و مخاط ضخیم موثر است. سالین هیپرتونیک بافره به عنوان یک حلال برای شستشوی مخاط خشک شده و سایر باقیمانده‌ها و تخریب‌های مخاط بینی استفاده می‌شود. غلظت‌های بالاتر نمک مایعات را از درون غشاء متورم بیرون می‌کشد.

این عمل جریان هوای بینی را بهبود بخشیده و به عنوان دکونژستانت عمل می‌کند. مطالعات نشان داده است که غلظت بالای نمک و قلیائی بودن سالین عملکرد غشاء بینی را بهبود می‌بخشد PH بر روی سرعت پاکسازی مخاط موثر است. در صورت استفاده از فراورده‌های استروئیدی از جمله اسپری بینی بکلومتازون، باید همیشه ابتدا محلول سالین هیپرتونیک و سپس استروئید استفاده کنید. استروئیدها هنگامی که در غشاء تمیز بینی استفاده می‌شوند، مؤثرترند و عمیق تر نفوذ می‌کنند. بسیاری از افراد ممکن است در چند مرتبه اول احساس سوزش در بینی داشته باشند اما طی چند روز این حالت از بین می‌رود.

در آمریکا حداقل 15% افراد جامعه از مشکلات سینوسی بینی شکایت دارند. شستشوی بینی در کنترل شکایات سینوسی بینی یک روش پر اهمیت، ساده، کم هزینه و مؤثر است .شستشوی بینی با محلول هیپرتونیک برای طیف وسیعی از بیماری‌های سینوسی بینی از جمله رینیت آتروفیک و درناژ بینی (Post Nasal Drainage) مؤثر بوده است و در یک مطالعه 23 نفر از 30 بیمار بهبودی نشان داده‌اند. همچنین در بیماران مبتلا به سوراخ دیواره بینی، گرانولوماتوز و افرادیکه رادیوتراپی حفره بینی داشته‌اند نیز مفید است.محلول‌های سالین در منزل قابل تهیه اند اما مزیت فراورده‌های تجاری، تمیز بودن، آسپتیک بودن و مناسب بودن تونیسیتی آن است.
 
 
References:
Hernandez J. G., Philippine J. of Otolaryngology – head & neck surgery, 2007, 22.
Brown C. L. & Graham S. M., Current Opinion in Otolaryngology – head & neck surgery, 2004, 12: 9-13.