آنچه در این مطلب می خوانیم :

• کم خونی فقر آهن چیست؟
• علائم کم خونی فقر آهن چیست؟
• علت کم خونی فقر آهن چیست؟
• چگونه از کم خونی ناشی از فقر آهن پیشگیری کنیم؟
• روزانه به چه مقدار آهن نیاز دارم؟
• کم خونی ناشی از فقر آهن چگونه تشخیص داده می شود؟
• کم خونی ناشی از فقر آهن چگونه درمان می شود؟
• اگر کم خونی ناشی از فقر آهن درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
• کپسول رهافول

• کم خونی فقر آهن چیست؟

کم خونی ناشی از فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی است که در صورت کمبود آهن در بدن ایجاد می شود.

• علائم کم خونی فقر آهن چیست؟

افراد مبتلا به کم خونی فقر آهن خفیف یا متوسط ممکن است علائمی نداشته باشند ولی کم خونی ناشی از فقر آهن شدید تر ممکن است باعث علائم رایج کم خونی مانند خستگی، تنگی نفس یا درد قفسه سینه شود.

سایر علائم عبارتند از : خستگی، سرگیجه یا سبکی سر، سردی دست و پا و پوست رنگ پریده.

• علت کم خونی فقر آهن چیست؟

بدن شما برای ساخت گلبول های قرمز سالم به آهن نیاز دارد. شرایطی که خطر کم خونی ناشی از فقر آهن را افزایش می دهد شامل موارد زیر است:

از دست دادن خون : وقتی خون از دست می دهید، آهن را هم از دست می دهید. از دست دادن خون می تواند به روش های مختلفی رخ دهد:

• خونریزی در دستگاه گوارش، ناشی از بیماری التهابی روده، زخم در دستگاه گوارش، سرطان روده بزرگ، یا اختلالات گوارشی دیگر مانند بیماری سلیاک
• جراحات تروماتیک یا جراحی
• قاعدگی های شدید یا خونریزی در هنگام زایمان
• استفاده منظم از داروهایی مانند آسپرین یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن که می تواند منجر به خونریزی دستگاه گوارش شود.
• خونریزی مجاری ادراری
• مشکلات جذب آهن

برخی شرایط یا داروها می توانند توانایی بدن شما را برای جذب آهن کاهش دهند و منجر به کم خونی فقر آهن شوند. این شرایط عبارتند از :

• برخی از بیماری های ژنتیکی نادر که مانع از جذب آهن در روده می شود یا توقف خونریزی را دشوارتر می کنند.
• ورزش‌های استقامتی، که می‌تواند باعث از دست دادن آهن در ورزشکاران از طریق دستگاه گوارش و از طریق تجزیه گلبول‌های قرمز شود.
• شرایط روده ای و گوارشی مانند بیماری سلیاک، کولیت اولسراتیو، بیماری کرون و عفونت هلیکوباکتر پیلوری.
• جراحی معده و روده، از جمله جراحی کاهش وزن.

سایر شرایطی که ممکن است باعث کم خونی فقر آهن شود عبارتند از :

• بیماری های کلیوی: در برخی بیماری های کلیوی، هورمون اریتروپویتین به اندازه کافی در بدن تولید نمی شود. بدن شما برای ساخت گلبول های قرمز به اریتروپویتین نیاز دارد. در صورت ابتلا به بیماری کلیوی، پزشک ممکن است اریتروپویتین را تجویز کند.
• شرایط مزمنی که منجر به التهاب در بدن می شوند و می توانند تنظیم و استفاده از آهن را برای بدن شما سخت کنند مانند نارسایی احتقانی قلب یا چاقی .
• گاهی اوقات کودکان خردسال اگر آهن کافی در رژیم غذایی خود دریافت نکنند ممکن است دچار کم خونی فقر آهن شوند. این معمولا بین سنین 9 ماهگی تا یک سالگی رخ می دهد، زیرا کودک در حال گذار به خوردن غذاهای کامل است.

• چگونه از کم خونی ناشی از فقر آهن پیشگیری کنیم؟

اگر بتوانید علل از دست دادن خون یا مشکلات مربوط به جذب آهن را که می تواند منجر به این بیماری شود، درمان کنید، کم خونی فقر آهن ممکن است قابل پیشگیری باشد. همچنین همیشه ایده خوبی است که با حفظ یک رژیم غذایی سالم که شامل منابع خوب آهن و ویتامین C باشد، به بدن کمک کنید سطح آهن را در جایی که نیاز دارد حفظ کند.

منابع خوب آهن شامل لوبیا، میوه های خشک، تخم مرغ، گوشت قرمز بدون چربی، ماهی قزل آلا، نان ها و غلات غنی شده با آهن، نخود فرنگی و سبزیجات با برگ سبز تیره می باشد. به علاوه غذاهای غنی از ویتامین C مانند پرتقال، توت فرنگی و گوجه فرنگی به جذب آهن در بدن کمک می کنند.

• روزانه به چه مقدار آهن نیاز دارم؟

مقدار توصیه شده روزانه آهن به سن، جنس و باردار بودن یا شیردهی شما بستگی دارد. مصرف روزانه آهن توصیه شده برای کودکان و بزرگسالان در جدول زیر ذکر شده است :

• کم خونی ناشی از فقر آهن چگونه تشخیص داده می شود؟

برای کمک به تشخیص کم خونی ناشی از فقر آهن، پزشک آزمایش خون را برای بررسی شمارش کامل خون (CBC)، سطح هموگلوبین، سطح آهن خون و سطح فریتین تجویز می کند. ممکن است پزشک به شما بگوید که سطح آهن در خون شما پایین است. همچنین ممکن است پزشک به شما بگوید که کم خونی همراه با کمبود آهن دارید. میزان نرمال و میزان کمبود آهن در بزرگسالان در جدول زیر آورده شده است :

• کم خونی ناشی از فقر آهن چگونه درمان می شود؟

برای درمان کم خونی می توان از چندین روش درمانی استفاده کرد :

• مکمل های آهن که به آن ها قرص آهن یا آهن خوراکی نیز گفته می شود، به افزایش آهن در بدن شما کمک می کند. این روش رایج ترین درمان برای کم خونی فقر آهن است. اغلب سه تا شش ماه طول می کشد تا سطح آهن خود را بازیابی کنید. ممکن است پزشک از شما بخواهد که در دوران بارداری مکمل آهن مصرف کنید. اگر عوارض جانبی مانند طعم بد فلزی، استفراغ، اسهال، یبوست یا ناراحتی معده دارید، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک ممکن است مصرف مکمل‌ها همراه با غذا، کاهش دوز یا استفاده از نوع دیگری از مکمل آهن را پیشنهاد کند.
• آهن داخل وریدی یا IV گاهی اوقات برای وارد کردن آهن به بدن شما از طریق یکی از وریدها استفاده می شود. این روش به افزایش سطح آهن در خون شما کمک می کند. افرادی که کم خونی فقر آهن جدی دارند یا دارای شرایط مزمن هستند، احتمال بیشتری دارد که آهن IV دریافت کنند. عوارض جانبی استفراغ یا سردرد ممکن است بلافاصله پس از درمان دیده شود، اما معمولاً در عرض یک یا دو روز از بین می روند.
• داروهایی مانند عامل محرک اریتروپوئزیس (Erythropoiesis Stimulating Agents; ESAs) به مغز استخوان شما کمک می‌کنند تا گلبول‌های قرمز بیشتری بسازد. این داروها معمولاً همراه با آهن درمانی در افرادی که هم کم خونی ناشی از فقر آهن دارند و هم از بیماری های مزمن دیگری مانند بیماری کلیوی رنج می برند، استفاده می شود.
• انتقال خون به سرعت باعث افزایش میزان گلبول های قرمز و آهن در خون شما می شود. این روش ممکن است برای درمان کم خونی فقر آهن شدید استفاده شود.
• همچنین در صورت وجود خونریزی داخلی، ممکن است برای توقف خونریزی نیاز به جراحی باشد.
• علاوه بر موارد بالا، ممکن است پزشک از شما بخواهد که عادات غذایی سالم را اتخاذ کنید و غذاهای غنی از آهن مانند لوبیا، میوه های خشک، تخم مرغ، گوشت قرمز بدون چربی، ماهی قزل آلا، نان ها و غلات غنی شده با آهن، نخود فرنگی و سبزیجات با برگ سبز تیره و غذاهای غنی از ویتامین C را در برنامه غذایی خود قرار دهید. برخی از غذاها مانند چای سیاه می توانند جذب آهن را کاهش دهند.

• اگر کم خونی ناشی از فقر آهن درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟

کم خونی فقر آهن تشخیص داده نشده یا درمان نشده ممکن است باعث عوارض جدی مانند خستگی، سردرد، سندرم پای بی قرار، مشکلات قلبی، عوارض بارداری و تاخیر در رشد کودکان شود.

• در ادامه به معرفی محصولی موثر در درمان کم خونی فقر آهن خواهیم پرداخت :

^* Rx Code به معنی کد اختصاصی دارو در سیستم نسخ الکترونیک می باشد.

• کپسول رهافول

کپسول پیوسته رهش رهافول (Rahafol) حاوی 150 میلی گرم فروس سولفات و 500 میکروگرم فولیک اسید در هر کپسول خوراکی می باشد. این مکمل تغذیه ای به دلیل دارا بودن میزان مناسبی از آهن و فولیک اسید، در درمان کم خونی ناشی از فقر آهن و فولیک اسید بسیار کارآمد است.

فرمولاسیون فرآورده رهافول به شکل کپسول های پیوسته رهش، موجب آزاد سازی کنترل شده دارو در دستگاه گوارش، جذب بیشتر و طولانی مدت دارو و همچنین کاهش عوارض گوارشی ماده موثره آهن (فروس سولفات)، در مقایسه با سایر فرآورده های مشابه و متداول (سریع رهش) موجود در بازار دارویی، خواهد شد.

مصرف این محصول جهت پیشگیری یا درمان آنمی دوران بارداری، با تجویز پزشک، امکان پذیر است.

• Reference :
• NIH; National Heart, Lung, and Blood Institute.

• تهیه کننده : دکتر آناهیتا سعیدی

داروساز و مدیکال ادوایزر شرکت داروسازی رها