تهیه شده توسط خانم دکتر انصاری
واحد توسعه و تحقیقات
سوالات رايج در رابطه با ويروس كرونا
- ويروس کرونا چیست؟
ویروس کرونا از زمانهای قدیم در غالبهای متفاوتی وجود داشته است، اما آنچه که در غالب ویروس کرونای جدید یا ویروس ایجاد کننده بیماری COVID-19 در حال پخش میباشد، همان ویروسی نیست که بصورت معمول در زمانهای قدیم بین انسانها رواج داشته است و باعث علائم خفیف و احساس سرماخوردگی ملایم میشده است.
COVID-19 یک بیماری جدید بوده، که با نوع جدید ویروس این خانواده به نام SARS-CoV-2 ایجاد میشود، و سابقا در انسان دیده نشده است. درمان افراد مبتلا به نوع COVID-19 کاملا با دیگر انواع تفاوت دارد. سازمان بهداشت جهانی اولین بار در 31 دسامبر 2019 به دنبال گزارشات فراوانی از پنومونی ویروسی متوجه این ویروس شد.
- علائم ویروس کرونا چیست؟
شایع ترین علائم این ویروس شامل تب، سرفه خشک و خستگی است.
از دیگر علائم می توان به علائم زیر اشاره کرد:
- از دست دادن حس چشایی و بویایی
- احتقان بینی
- التهاب چشم
- گلودرد
- سردرد
- درد عضلانی و استخوانی
- انواع کهیر های پوستی
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- لرز و سرگیجه
علائم شدید بیماران کرونا:
- تنگی نفس شدید
- بی اشتهایی
- گیجی
- درد مقاوم یا فشار بر قفسه سینه
- دمای بالای 38 درجه سانتی گراد
- چه کسانی در معرض نوع شدید بیماری کرونا هستند؟
افراد بالای 60 سال و افرادی که دارای بیماری زمینه ای از جمله فشار خون بالا، مشکلات قلب و ریه، دیابت، چاقی یا سرطان هستند، احتمال ابتلا به نوع شدیدتری از این بیماری را دارند.هرچند ممکن است شخصی با این مشخصات به نوع خفیف و فردی از دسته دیگر به نوع شدید بیماری مبتلا شود.
- چه اتفاقی برای بیماران کرونایی می افتد؟
بالای 80% از بیماران کرونایی بدون نیاز به مراجعه به بیمارستان و رعایت قرنطینه بهبود می یابند. قریب به 15 % بیماران به نوع شدید مبتلا شده اما باز هم بهبود می یابند. نزدیک 5 %بیماران نیز به نوع بسیار شدید مبتلا شده و احتمال مرگ و میر بسیار بالایی دارند.
- آیا کسی که مبتلا به COVID-19 شده است میتواند بیماری را به دیگران منتقل کند؟
ویروس ایجاد کننده COVID-19 در سطح جهانی در حال انتقال از فرد به فرد است. فردی که بصورت فعال مبتلا به COVID-19 بوده، میتواند از طریق قطرات مایعات بدن مانند دهان و بینی یا خون و مدفوع بیماری را به دیگران منتقل کند. برای همین توصیه اکید سازمان بهداشت جهانی، ایزوله کردن این افراد چه در خانه و چه در بیمارستان بنا به تشخیص کادر درمان و سطح پیشرفت بیماری در فرد است. البته لازم به ذکر است که افراد ناقل بدون علامت نیز می توانند منتقل کننده ویروس باشند، پس رعایت فاصله اجتماعی(حداقل 1.5 متر) در هر حالتی لازم است. این قطرات ممکن است بر روی سطوح بنشینند و افراد با تماس با این قطرات و پس از آن تماس پوست آلوده با چشم، گوش، دهان یا بینی خود این قطرات را به بدن خود منتقل کنند. البته، طبق بررسیهای جدید انجام شده احتمال انتقال ویروس کرونا از طریق سطوح بسیار پایین تر ازانتقال مستقیم از فرد بیمار یا ناقل است.
بر اساس مطالعات جدید قرنطینه دو هفته ای پس از شروع علائم و یا مثبت شدن تست فرد الزامی است. کادر متخصص بر اساس شدت بیماری در فرد، علائم فرد و نتیجه تستهای آزمایشگاهی میتوانند نوع فعالیت بیماری را تشخیص دهند.
افراد ایزوله بعد از بیرون آمدن از این شرایط دیگر ریسکی برای انتقال بیماری ندارند.
- چه زمانی باید تست کرونا بدهیم؟
هر فردی که دارای علائم بوده یا تماس نزدیک با فرد مبتلا به کرونا داشته است، با مشورت با پزشک می تواند تست کرونا بدهد. اما لازم به ذکر استکه با وجود جهش های جدید کرونایی حتس فرد با تست منفی دارای علائم نیز بیمار کرونایی به حساب آمده و باید موارد گفته شده را رعایت نمیاد.
- آیا بیماری از طریق مگس یا پشه از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است؟
در حال حاضر، هیچ اطلاعاتی مبنی بر انتقال این ویروس از طریق مگس یا پشه وجود نداشته، و مطالعات بیشتری در این زمینه در حال انجام است.
- آیا افراد قرنطینه شده بدون ابتلا به بیماری میتوانند ناقل این بیماری باشند؟
قرنطینه به معنای جدا کردن افرادیست که در معرض بیماری قرار گرفته اند و هنوز علائمی از بیماری ندارند. برای اینکه بتوان مطمئن شد که این افراد ناقل بیماری نیستند، 14 روز باید صبر کرد. زیرا بیشترین زمانی که نشان داده شده که فرد میتواند ناقل ویروس باشد، اما علائم بیماری را نشان ندهد این زمان است. لازم به ذکر است، که قرنطینه صرفا در بیمارستان انجام نمی شود و می تواند در منزل نیز صورت پذیرد.
- چه مقدار زمان طول میکشد تا فرد پس از تماس با بیمار کرونایی، علائم پیدا کند؟
معمولا به صورت متوسط 5 تا 6 روز طول میکشد اما همچنان بین 1 تا 14 روز نیز این اتفاق ممکن است، بیوفتد. برای همین گفته میشود فردی ک در تماس بیمار کرونایی بوده یا مشکوک به ابتلا است بهتر است 14 روز خود را قرنطینه نماید.
- چگونه خود و اطرافیانمان را از گرفتن این بیماری بدون دانستن اینکه چه کسی بیمار است مصون بداریم؟
شما میتوانید با رعایت چند مورد ساده از جمله رعایت فاصله اجتماعی، زدن ماسک، تهویه مناسب فضاها، دوری از شلوغی و تماس نزدیک با افراد، شستن و ضد عفونی دست ها، و سرفه کردن در دستمال یا بخش داخلی ارنج، خود و اطرافیانتان را محافظت نمایید.
- اگر با بیمار مبتلا به کرونا یا مشکوک به کرونا در ارتباط هستیم چه کار کنیم؟
- باید بصورت دائم علائمی مانند تب، سرفه و تنگی نفس را در بدن خود چک کنید و در صورت بروز و مداومت این علائم به مراکز درمانی فعال مراجعه کنید.
- پس از تماس اولیه تا جای ممکن از ایجاد تماسهای ثانوی جلوگیری کنید.
- اگر بیمار از اعضای خانواده شماست و نیاز به بستری شدن ندارد او را در اتاق جداگانه ای قرار دهید و ظروف، لباس های فرد و حمام و سرویس بهداشتی فرد را جدا کنید. درصورت عدم امکان، دائم وسایل مشترک ویا دستان خود را را با اتانول 65 تا 95 درصد ضدعفونی کنید.
- در صورتی که نیاز است با فرد بیمار در یک اتاق باشید از ماسک و دستکش لاتکس استفاده کنید.
- پس از رفع تماس با فرد بیمار حتما ماسک و دستکش را در یکی پلاستیک جدا از دیگر زباله ها دور بیاندازید. برای در آوردن ماسک و دستکش ابتدا دستکشها را از دست خارج کنید سپس دست خود را کامل بشویید و پس از آن ماسک را در آورده و پس از دراوردن ماسک دوباره دستان خود را بشویید.
- برای شستن لباس ها و ظروف خود و فرد بیمار از بالاترین دمای ممکن برای شستن آن لباس یا ظرف استفاده کنید.
- حتما با افراد مبتلا فاصله حداقل 1 متری را رعایت فرمایید.
- تمامی توصیه های دیگر که به افراد عادی می شود را با دقت بیشتری رعایت کنید
- آیا سازمان بهداشت جهانی به استفاده از ماسک بصورت روتین در جامعه توصیه میکند؟
بله، طبق مطالعات جدید زدن ماسک یک اجبار و مسئولیت اجتماعی است. حتی با توجه به بوجود آمدن جهش های جدید ویروس توصیه جدید سازمان بهداشت جهانی استفاده از یک ماسک سه لایه در زیر و استفاده از یک ماسک پارچه ای روی ان برای محکم نگاه داشتن ماسک و اطمینان بیشتر است.
- چگونه از خود در مقابل این بیماری محافظت کنیم؟
- افراد باید بصورت دائم علائمی مانند تب، سرفه و تنگی نفس را در بدن خود چک کنند و در صورت بروز و مداومت این علائم به مراکز درمانی فعال مراجعه نمایند.
- دائما دستهای خود را حداقل بمدت 20 ثانیه با آب و صابون بشویید. دائم وسایل ویا دستان خود را درصورت امکان با اتانول 65 تا 95 درصد ضدعفونی کنید.
- از تماس دست نشسته خود با چشم، بینی، گوش و دهان جدا خودداری فرمایید.
- در صورتی که نیاز است با فرد بیمار در یک اتاق باشید از ماسک و دستکش لاتکس استفاده کنید.
- پس از رفع تماس با فرد بیمار حتما ماسک و دستکش را در یک پلاستیک جدا از دیگر زباله ها دور بیاندازید. برای در آوردن ماسک و دستکش ابتدا دستکشها را از دست خارج کنید، سپس دست خود را کامل بشویید و پس از آن ماسک را در آورده و پس از دراوردن ماسک دوباره دستان خود را بشویید.
- برای شستن لباس ها و ظروف خود از بالاترین دمای ممکن برای شستن آن لباس یا ظرف استفاده کنید.
- حتما با افرادی که سرفه یا عطسه میکنند، فاصله حداقل 1 متری را رعایت فرمایید و حتما از ماسک استفاده کنید. و از آنها بخواهید که در هنگام عطسه یا سرفه حتما دهان و بینی خود را بپوشانند.
- درصورت احساس بیماری و داشتن علائم حتما در خانه بمانید و از منزل به هیچ عنوان مگر برا رفتن به مراکز درمانی البته همراه ماسک و دستمال برای رعایت بهداشت تنفسی خارج نشوید.
- از سفر رفتن بصورت جدی درصورت امکان خودداری کنیم.
- تمامی غذاهای خوراکی را بصورت پخته و با دمای بالا مصرف کنیم.
- آیا آنتی بیوتیکها در درمان این بیماری موثراند؟
خیر، آنتی بیوتیکها برای درمان باکتری بوده، اما این بیماری را یک ویروس ایجاد میکند و آنتی بیوتیک در درمان ویروس کاربردی ندارد. آنتی بیوتیک صرفا در فرد مبتلا به کرونا که به باکتری نیز مبتلا شدهاند، استفاده می شود.
- آیا تا بحال دارو یا واکسنی برای درمان کرونا ساخته شدهاست؟
بله. در حال حاضر چندین واکسن در دنیا به صورت تایید شده یا در حال مطالعه بالینی موجود است.
در رابطه با داروهای درمانی، تعدادی دارو در حال بررسی در سطح جهانی بوده اما تا بحال نتایجی از این مطالعات بیرون نیامده است. تنها داروی مورد تایید سازمان بهداشت جهانی به عنوان درمان حمایتی استفاده از داروی دگزامتازون در صورت بروز عوارض شدید این بیماری می باشد.
- کدام واکسن بهتر است؟
در حال حاضر توصیه اکید سازمان بهداشت جهانی به تزریق اولین واکسن در دسترس می باشد.
- با عوارض واکسن های موجود چه کار کنیم؟
این مطلب را در نظر داشته باشید که عوارض واکسن های موجود بسیار خفیف بوده و برای یک تا دو روز بعد از تزریق می باشد. عوارض خطرناکی مانند لخته خون نیز لازم است بدانید احتمال ایجاد مشکل لخته خون در کسانی که کرونا میگیرند یا سیگار استفاده می کنند و یا تعدادی از ترکیبات دارویی استفاده میکنند بیشتر از درصد احتمال بروز این عارضه بوده و در کاسه ریسک و سود تزریق واکسن، قطعا زدن واکسن به نفع می باشد.
منابع:
سایت سازمان بهداشت جهانی (WHO)
مرکز کنترل بیماری و پیشگیری جهانی (CDC)